中孟签署网络建设框架协议
Б?гд Найрамдах Беларусь Улс | |
|---|---|
| Т?рийн дуулал: Дзяржа?ны г?мн Рэспубл?к? Беларусь (Беларусь) Государственный гимн Республики Беларусь (Орос) "Б?гд Найрамдах Беларусь Улсын т?рийн дуулал" | |
| Нийслэл ба томоохон хот | Минск 53°55′N 27°33′E? / ?53.917°N 27.550°E |
| Албан ёсны хэл | |
| Х?лээн з?вш??р?гдс?н ц??нхийн хэл | |
| Угсаатны б?лг??д (2019)[1] |
|
| Шашин (2020)[2] |
|
| Ард т?мний нэршил | Беларусьчууд |
| Т?р засаг | Нэгдмэл ер?нхийл?гчийн б?гд найрамдах улс (авторитар дарангуйлал)[3][4] |
| Александр Лукашенко[a] | |
| Роман Головченко[7] | |
| Хууль тогтоох байгууллага | ?ндэсний Ассамблей |
| Б?гд Найрамдах Улсын З?вл?л | |
| Т?л??л?гчдийн танхим | |
| ??сгэн байгуулалт | |
| 882 | |
| 3 сарын 25, 1918 | |
| 1 сарын 1, 1919 | |
| 7 сарын 31, 1920 | |
| 7 сарын 27, 1990 | |
| 8 сарын 25, 1991 | |
| 9 сарын 19, 1991 | |
| 3 сарын 15, 1994 | |
| 12 сарын 8, 1999 | |
| Газар нутаг | |
? Нийт | 207,595 км2 (84) |
? Усны эзлэх талбай (%) | 1.4% (2.830 km2 or 30,460,000 sq ft)b |
| Х?н ам | |
? 2022 тооцоо | 9,255,524[8] (96) |
? Нягтаршил | 45.8/км2 |
| ДНБ (ХАЧП) | 2022 тооцоо |
? Нийт | ▼ $201.97 тэрбум[9] (73) |
? Нэг х?нд ноогдох | ▲ $21,710[9] (71) |
| ДНБ (нэрлэсэн) | 2022 тооцоо |
? Нийт | ▲ $79.7 тэрбум[9] (74) |
? Нэг х?нд ноогдох | ▲ $8,570[9] (82) |
| ОТББИ (2019) | 25.3[10] бага |
| ХХИ (2021) | ▲ 0.808[11] маш ?нд?р · 60 |
| М?нг?ний нэгж | Беларусь рубль (BYN) |
| Цагийн б?с | UTC+3 (MSK[12]) |
| Огнооны формат | ??.сс.жжжж |
| Жолооны тал | бауун |
| Утасны томьёо | +375 |
| Домэйн нэр | |
Вэбсайт belarus.by | |
.svg)
.svg)
Беларусь (Беларусь: Беларусь; Орос: Беларусь, Белоруссия), албан ёсоор Б?гд Найрамдах Беларусь Улс нь З??н Европт орших далайд гарцг?й орон юм. Хойд болон з??н талаараа Оросын Холбооны Улс, ?мн? талаараа Украин, баруун талаараа Польш, баруун хойд талаараа Литва, Латви улсуудтай хиллэнэ. Нийслэл Минск хотоос гадна томоохон хотуудыг дурьдвал, Брест, Гродно, Гомель, Могилёв, Витебск.
Тус улсын газар нутгийн 40 хувь нь ой модоор б?рэгдсэн байдаг[14] б?г??д х?д?? аж ахуй, аж ?йлдвэрийн салбарууд ?нд?р х?гжс?н улс.
Т??х
[засварлах | кодоор засварлах]1237-1241 онд Монголчуудын довтолгооны ?р д?нд Киев Русийн ихэнх ноёд нэг бол алга болж, эсвэл Алтан Ордын хараат болсон. Гэсэн хэдий ч Беларусийн нутаг дэвсгэр дээр Полоцкийн хаант улс зэрэг хэд хэдэн улс с?йрлээс мултарч ?лдэж чадсан юм.
20-р зууныг х?ртэл беларусь ?ндэстэн нь ??рсдийн ?ндэсний ?зэл санааг т?л?вш??лэх боломжоор бага байсан б?г??д энэ нь орчин ?еийн Беларусь улсын нутаг дэвсгэр нь Полацкийн вант улс, Литвын Их Вант Улс, Польш-Литвын Н?х?рл?л зэрэг улсуудын мэдэлд хэдэн зууны турш байсантай холбоотой. 1918-19 онд богино настай Б?гд Найрамдах Беларусь Ард Улс бий болж, тун удалг?й З?вл?лт Холбоот Улсын б?рэлдэх??нд З?вл?лт Социалист Б?гд Найрамдах Белорус Улс нэртэйгээр нэгдэн оржээ.
Тус улсын одоогийн хил нь 1939 онд б?рэлдэн тогтсон б?г??д тэр ?ед Польш-З?вл?лтийн дайнаар нэг хэсэг газар нутгийг Польшоос салган авч, ЗСБНБелорус Улсад нэгтгэсэн аж. Дэлхийн хоёрдугаар дайны ?ед Беларусийн нутаг дэвсгэр Нацист Германд эзлэгдэж, х?н амынхаа гуравны нэгийг, эдийн засгийн н??цийнх?? хагасаас ил??г алджээ[15]. 1990 оны 7-р сарын 27-нд Беларусийн ЗСБНХУ-ын Т?рийн б?рэн эрхт байдлын тухай тунхаглал батлагдсан; 1991 оны 8-р сарын 25-нд ?ндсэн хуулийн статустай болж, 9-р сарын 19-нд тус улс одоогийн албан ёсны нэрээ авсан. 1991 оны 12-р сарын 8-нд Беларусь, РСФСР, Украинтай хамтран ТУХН-ийг байгуулах тухай Беловежийн хэлэлцээрт гарын ?сэг зуржээ.
1994 оноос тус улсын Ер?нхийл?гч??р Александр Лукашенко 30 гаруй жил ажиллаж байна. Оросын талыг баримталсан т??нийг барууныхан дарангуйлагч хэмээн ш??мжилдэг. 1996 оноос хойш Беларусь улс нь ОХУ-тай Орос Беларусийн Холбоо хэмээх нэгдмэл улс бий болгох хэлэлцээр хийж байсан.
Беларусийн 9.85 сая х?н амын ихэнх нь нийслэл Минск болон т??нийг тойрсон мужийн т?в??дэд т?вл?рс?н байдаг[16]. Х?н амын 80% гаруй нь Беларусь ?ндэстэн б?г??д орос, польш, украины ?ндэстний ц??нх??д оршин сууна. 1995 онд явагдсан б?х ард т?мний санал асуулгын ?р д?нд тус улс беларусь, орос гэсэн 2 албан ёсны хэлтэй болсон юм.
М?нг?н тэмдэгт нь:- беларусь рубль.
Тэмдэглэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ 2020 оны Беларусийн ер?нхийл?гчийн сонгуулиас хойш хэд хэдэн улс Лукашенког Беларусийн хууль ёсны ер?нхийл?гч гэж х?лээн з?вш??р??г?й юм.[5][6]
Лавлах бичиг
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ "Belarus in figures 2021" (PDF). National Statistical Committee of the Republic of Belarus. 2021. Архивласан (PDF) огноо 2025-08-04.
- ↑ "Generations and Gender Survey, 2020 Belarus Wave 1". ggpsurvey.ined.fr. Эх хувилбараас архивласан: 16 October 2022. Татаж авсан: 2025-08-04.
- ↑ "Belarus". CIA World Factbook. Татаж авсан: 16 October 2022.
- ↑ John R. Short (25 August 2021). Geopolitics: Making Sense of a Changing World. Rowman & Littlefield. pp. 163–. ISBN 978-1-5381-3540-2. OCLC 1249714156.
- ↑ "Belarus leader Lukashenko holds secret inauguration amid continuing protests". france24.com. 23 September 2020.
- ↑ "Belarus: Mass protests after Lukashenko secretly sworn in". BBC News. 23 September 2020.
Several EU countries and the US say they do not recognise Mr Lukashenko as the legitimate president of Belarus.
- ↑ "Lukashenko appoints new government". eng.belta.by. 19 August 2020.
- ↑ "Population at the beginning of 2022". belstat.gov.by. Эх хувилбараас архивласан: 2025-08-04. Татаж авсан: 2025-08-04.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 "IMF DataMapper". www.imf.org. Татаж авсан: 2025-08-04.
- ↑ "GINI index (World Bank estimate) – Belarus". World Bank. Татаж авсан: 12 August 2021.
- ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (англи хэлээр). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Архивласан (PDF) огноо 2025-08-04. Татаж авсан: 8 September 2022.
- ↑ "Time Zone & Clock Changes in Minsk, Belarus". timeanddate.com.
- ↑ "Icann Адобрыла Зая?ку Беларус? На Дэлегаванне Дамена Першага ?зро?ню З Падтрымкай Алфав?та? Нацыянальных Мо?.Бел". Эх хувилбараас архивласан: 4 Гуравдугаар сар 2016. Татаж авсан: 26 August 2014.
- ↑
"Беларусь: Боломж бололцооны цонх (66-р хуудасны 15-р х?снэгт)" (PDF) (англи хэлээр хэлээр). Нэгдсэн ?ндэстний Байгууллага.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Axell, Albert (2002). Оросын Баатрууд, 1941–45. Carroll & Graf Publishers. p. 247. ISBN 078671011X.
{{cite book}}: Cite has empty unknown parameter:|coauthors=(help) - ↑ "Беларусийн тухай - Х?н ам". Н?Б-ын Беларусь дахь салбар. 2003. Татаж авсан: 5 сарын 30.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help); Unknown parameter|accessyear=ignored (|access-date=suggested) (help)
Европын Аюулг?й Байдал Хамтын Ажиллагааны Байгууллагын гиш??н улсууд (ЕАБХАБ) | ||
|---|---|---|
|  | |
| Хамтрагч улсууд: | ||